Elk voorjaar zetten we in Nederland de klok een uur vooruit. We verliezen een uur slaap – maar dat is toch geen big deal?
Voor veel mensen wél. Dat ene uur kan verrassend veel invloed hebben op je slaapritme, stemming en mentale balans.
In dit artikel leggen we uit:
- Waarom zomertijd je mentale gezondheid beïnvloedt
- Voor wie dit extra heftig is
- Wat je kunt doen om goed met de overgang om te gaan
Waarom is de zomertijd zo'n aanslag op je brein?
Ons lichaam werkt op basis van een biologische klok, ook wel het circadiaans ritme genoemd. Die regelt o.a.:
- Wanneer we moe worden
- Wanneer we alert zijn
- Wanneer we hormonen zoals melatonine aanmaken
Door de klok ineens een uur vooruit te zetten, raakt dat ritme tijdelijk ontregeld. Het is alsof je een mini-jetlag hebt – maar dan zonder op vakantie te zijn geweest.
Veelvoorkomende klachten na het verzetten van de klok
De meest gehoorde klachten in de eerste week na het ingaan van de zomertijd:
- Slechter of onrustiger slapen
- Moeite met inslapen of opstaan
- Prikkelbaarheid of stemmingswisselingen
- Minder energie overdag
- Problemen met concentratie of geheugen
Voor mensen zonder mentale klachten gaat dit vaak binnen een paar dagen over. Maar als je al last hebt van stress, burn-out, depressieve gevoelens of slaapproblemen, kan het de boel flink verergeren.
Wie zijn extra gevoelig?
De overgang naar zomertijd is vooral zwaar voor:
- Mensen met stress- of burn-outklachten
- Patiënten met depressie of angststoornissen
- Jongeren (tieners slapen van nature al later)
- Ouderen (biologische klok is kwetsbaarder)
- Mensen met slaapstoornissen of chronische vermoeidheid
Wat kun je doen om de overgang makkelijker te maken?
Gelukkig zijn er simpele dingen die je nu al kunt doen om je lichaam te helpen wennen:
-
Begin 3–4 dagen van tevoren met eerder naar bed gaan
– Elke avond 15 minuten eerder helpt al. -
Zorg voor natuurlijk licht in de ochtend
– Ga voor 9:00 even naar buiten, of open meteen de gordijnen. -
Beperk schermgebruik ‘s avonds
– Blauw licht remt de aanmaak van melatonine, je slaaphormoon. - Eet licht en vermijd cafeïne laat op de dag
-
Accepteer dat je lichaam moet schakelen
– Vermoeid zijn betekent niet dat er iets mis is; het hoort erbij.
Mentale klachten? Laat ze niet doorsudderen.
De zomertijd is misschien tijdelijk, maar mentale klachten die verergeren kun je beter serieus nemen.
Bij AME Gezondheidsmanagement helpen we mensen die vastlopen – met begeleiding, consultatie en zorgtrajecten, zonder ellenlange wachttijden.
Meer tips zoals deze ontvangen?
Meld je aan voor onze nieuwsbrief!
